Even geen weegschaal
Sinds ze de scholing over Positieve Gezondheid hebben gevolgd, zetten praktijkondersteuners Bianca Holweg en Dorien Heijneman de behoefte en mogelijkheden van hun patiënten meer centraal. Hoewel ze het medisch doel voor ogen blijven houden, sluiten ze in het proces meer aan bij het ‘hier en nu’ van de patiënt. Zelfde doel, andere weg. Hun collega’s volgen inmiddels enthousiast hun voorbeeld.
Bianca en Dorien zijn beiden POH Somatiek en Ouderenzorg bij Huisartsenpraktijk Beinum in Doesburg. Bianca: “Begin dit jaar waren we op zoek naar een cursus over Positieve Gezondheid. Die bij Coöperatie IJsselstromen bleek net wat we zochten: inhoudelijk en verdiepend. Alle credits voor Willeke Scheele; zij is een inspirerende docente!”
Uit de routine
“Eens in de drie maanden komen onze patiënten met diabetes, of mensen die willen afvallen op controle”, aldus Dorien. “Voorheen pakte ik – als er geen specifieke klachten waren – meteen het lijstje van metingen erbij. Ik werkte keurig het protocol af. Vaste routine. Nu begin ik met open vragen: Wat speelt er op dit moment zoal in je leven? Wat wil je zelf bespreken? Waar wil je over een half jaar staan? Het gaat om wat patiënten belangrijk vinden. Ze voelen zich duidelijk ook meer gehoord. Laatst durfde een patiënte zelfs haar schaamte met betrekking tot overgewicht te uiten.”
Therapietrouw groter
Bianca borduurt hierop verder. “Zeker bij chronische zorg, zoals leefstijlbegeleiding, hebben we daar een keuze in. Mensen kunnen exact aangeven welke weg ze willen bewandelen. Dit vergroot de therapietrouw. Zo sprak ik met een patiënt die diabetes heeft een bepaalde streefwaarde af voor de suiker. Keer op keer haalde hij die niet. Na de cursus vroeg ik waar híj aan dacht. Hij kwam met een totaal andere waarde. Daarbij had hij ook meteen ideeën hoe hij die wilde bereiken. Ik zag ineens meer motivatie. Al voldeed zijn voorstel nog niet aan mijn protocollaire doel, hij kwam in beweging.”
Belang van doorvragen
“Kleine stappen zijn makkelijker te zetten en sneller gehaald”, vertelt Dorien. “Vergeet niet wat mensen soms allemaal op hun bordje hebben: mantelzorg verlenen, financiële problemen, een gezin of huwelijk dat niet loopt; dan is het gewoon lastig om aan leefstijl te werken.” Bianca: “Het kan ook belangrijk zijn tijdelijk geen doel te stellen. Rust in te bouwen. Onlangs had een patiënte een sterfgeval in de familie. Ze wilde even geen weegschaal zien. Heel begrijpelijk, maar dan moet je wel wéten dat er een sterfgeval is geweest. Dat doorvragen is zo wezenlijk!”
Gewoon doen!
Volgens Dorien moet je gewoon beginnen. “Ga het gewoon doen! Deze manier van werken geeft je als zorgverlener ook energie.” Bianca: “Energie én collegialiteit. Dorien en ik sparren in de pauzes regelmatig hierover. We onderzoeken wat wel en niet werkt. Dit heeft de assistenten en huisartsen nieuwsgierig gemaakt. Alle zeven volgen ze nu vol enthousiasme de cursus.” Ook denken ze dat deze benadering zeer geschikt is bij preventie. Zeker bij de groep patiënten met een grote kans op hart- en vaatziekten. Bianca: “Met de juiste vragen kun je zorgen dat ze beseffen hoe ze aan hun gezondheid kunnen bijdragen en daarmee ziekte en zorg kunnen voorkomen.”