Voelen als navigatiesysteem
“We zijn als mens eindeloos getraind in het denken. Ook maatschappelijk wordt het denken hoger gewaardeerd dan het voelen. Dat haalt ons uit balans, met fysieke en emotionele klachten tot gevolg. Het is en-en, waarbij voelen het navigatiesysteem is. Mijn motto is ‘gebruik je gevoel, maar verlies je verstand niet’. Dit sluit helemaal aan bij de brede, onderzoekende benadering van de Positieve Gezondheid.”
Door Carola Rossing
Gea Brouwer heeft een eigen praktijk voor haptotherapie en craniosacraal therapie in Doesburg. “Veertig jaar geleden begon ik als fysiotherapeute. Zo is mijn zoektocht begonnen. Zoektocht ja, want hoewel ik flink masseerde, gingen sommige klachten niet weg. Wat was hier toch aan de hand? Met de craniosacraal opleiding kwam ik bij blokkades op bindweefselniveau. Hoewel ik met die combinatie al verder kwam, was ook dat nog niet bevredigend. Wat doet iemand zelf hierin, vroeg ik me af? Via haptotherapie betrek ik nu ook de gevoelslaag erbij.”
Niets is wat het lijkt
Hoewel ze het intuïtief toepast, is Gea enthousiast over het gedachtegoed van de Positieve Gezondheid. Het sluit aan bij haar visie. “In de zorg hebben we bij elke klacht tussen de regels door te luisteren. ‘Waar gaat het nu eigenlijk écht over?’ is de vraag die we ons iedere keer weer moeten stellen.”
Zo had ze een cliënte met rugklachten, die kort na elkaar twee kinderen had gekregen. “Je zou denken dat dat wellicht fysiek te zwaar was, maar op de gevoelslaag kwamen we op het thema ‘zingeving’ uit. Ze was fotografe, en was vanwege de gezinsdrukte daarmee gestopt. Ze voelde een enorm verdriet en gemis, met rugpijn tot gevolg.” Het is niet altijd wat het lijkt en de domeinen van het spinnenweb kunnen helpen om tot de essentie te komen. “Ik moet ook denken aan de fysieke klachten van een cliënte die haar man verloren had. Dan denk je algauw aan rouw of depressiviteit. Maar nee, ze bleek na het overlijden gestopt te zijn met sporten. Ze moest gewoon weer lekker gaan bewegen.”
Transitie van hoofd naar hart
Meer dan ooit gaat het ook om durven voelen. “We mogen echt nog een inhaalslag maken op het voelen. Leven vanuit het hart is een ontwikkelingsweg.” Gea heeft het zelf aan den lijve mogen ondervinden. “Nadat ik in 2014 een herseninfarct kreeg, kwam ik bij mijn eigen voelen. Mijn werk helpt me nu om steeds goed te blijven voelen. Het maakt dat ik nog preciezer en verfijnder ben gaan werken door alle lagen heen.”
En dat voelen brengt de mens dichter bij zichzelf. “Bepaalde beperkende gedachtes die we hebben blijken ineens niet meer te kloppen. In mijn praktijk heb ik een cliënt die al 22 jaar lang komt. Hij stotterde en was heel onzeker. Dat riep aardig wat negatieve gedachtes op en hij had weinig zelfvertrouwen. Inmiddels is hij helemaal opgebloeid en heeft hij zichzelf erkend en zijn eigenwaarde gevonden. Onlangs gaf hij voor zijn werk een presentatie voor een zaal met tweehonderd mensen!!! Geweldig toch?!”
“Vroeger dacht ik alles in mijn eentje op te moeten lossen, tegenwoordig zoek ik de samenwerking”
Uit de reflex gaan
Vol passie gaat Gea in op het omgaan met emoties. “Als een paard op hol slaat, heb je de neiging om voorover te gaan hangen. Dat is je reflex. Maar om een paard te remmen, moet je achterover gaan hangen. Om de regie te nemen moet je dus uit je reflex. Eigenlijk werkt het met emoties net zo. Een gevoelservaring kan zo heftig zijn dat het zich in je lichaam vastzet. Tot je gaat kijken naar wat eraan ten grondslag ligt. Durven voelen is erkennen en vrijgeven.”
Ze noemt het voorbeeld van een kind dat met maagpijn van school komt. “Wat bleek? De gymleraar had op (te) harde toon iets geroepen, wat haar lijf letterlijk een stressreactie gaf. Kinderen kunnen nog heel makkelijk naar de emotie toe en het benoemen. Ze kwam spontaan bij haar (onbewuste) overtuiging ‘ik heb iets verkeerd gedaan’. Toen dat niet waar bleek, verdween ‘de knoop in haar maag.’ Spreekwoorden zijn daarin ook veelbetekenend. Voelen is niet vaag; het is echt een supernavigatiesysteem.”
Steeds meer achteroverleunen
Gea’s blik is breed en holistisch, maar het gebied is heel afgebakend. “Daar waar ik vroeger alles in mijn eentje dacht te moeten oplossen, zoek ik tegenwoordig de samenwerking. Als er meer aan de hand is, verwijs ik door naar een psycholoog, psychotherapeut of fysiotherapeut. Binnen IJsselstromen zou ik nog wel meer korte lijntjes willen hebben.”
Daarnaast heeft ze in haar eigen revalidatie veel inspiratie opgedaan. “Daar keken ze per week wat ik op dát moment nodig had. Dat pad, waarin de mens centraal staat in plaats van het protocol, zouden we in de gezondheidszorg meer mogen volgen. Voor mij is dit waar Positieve Gezondheid over gaat. Voor mezelf voelt het bijna als een soort achteroverleunen. Eerst voelen wat de situatie vraagt, dan pas denken en doen. Dan halen we beste uit onszelf en uit de cliënt.”